پرتوهای نور خورشید، چگونه باعث آسیب به پوست می‌شوند؟

نور خورشید متشکل از پرتوهایی نظیر ‌UVA‌، ‌UVB‌ و ‌UVC‌ است که این پرتوها، می‌توانند آسیب‌های جبران ناپذیری به پوست انسان وارد کنند. در ادامه این مقاله، با انواع پرتوهای فرابنفش نور خورشید و تاثیرات آن‌ها بر روی سلامت پوست، بیشتر آشنا می‌شویم.

پرتوهای فرابنفش نور خورشید

به طور کلی، پرتوهای فرابنفش نور خورشید به سه دسته تقسیم می‌شوند و هر کدام با توجه به طول موجی که دارند، اثرات متفاوتی روی سلامت پوست می‌گذارند.
انواع پرتوهای فرابنفش که از نور خورشید ساطع می‌شوند:

پرتو ‌UVA‌

این پرتو حدود ‌95‌%‌ نوری که از خورشید به زمین می‌رسد را تشکیل می‌دهد و به علت قدرت بالایی که در نفوذ به اعماق پوست دارد، به راحتی می‌تواند کلاژن پوست را تخریب کند و برای پوست چین و چروک، تخریب ساختار کلاژن و در نتیجه کم شدن قابلیت انعطاف پذیری پوست و پیری زودرس را در پی داشته باشد. این پرتوی فرابنفش، با تخریب ‌DNA‌  سلول‌های پوست، زمینه ایجاد سرطان پوست را نیز فراهم می‌سازد.

پرتو ‌UVA‌ قابلیت عبور از شیشه و ابرها را دارد؛ و در تمام فصول سال به یک اندازه می‌تابد، بنابراین حتی هنگامی که هوا ابری است هم می‌تواند باعث آسیب به پوست شده و صدمات جبران ناپذیری را در پی داشته باشد.

پرتو ‌UVB‌

پرتو ‌UVB‌، در تمام طول سال به یک اندازه نمی‌تابد و شدت آن با توجه به فصل، تغییر می‌کند. ‌بیشترین شدت تابش این پرتو، در فصل تابستان بوده و به سرعت پوست را می‌سوزاند. فقط کافی است ‌15‌ ‌دقیقه با پوست محافظت نشده در معرض آن قرار بگیرید تا دچار آفتاب سوختگی و قرمزی پوست شوید!
این پرتو با تخریب ‌DNA‌ سلول‌ها، ابتدا لایه‌های سطحی‌تر پوست و سپس لایه‌های عمقی‌تر را نابود می‌کند و عامل مهمی در ایجاد سرطان پوست است.

پرتو ‌UVC‌

بیشتر ما با پرتوهای ‌UVA‌ و ‌UVB‌ ‌نور خورشید آشنا هستیم و کمتر راجع به پرتو ‌UVC‌ شنیده‌ایم؛ البته تعجبی ندارد چرا که این پرتو به طور معمول جذب لایه ازون شده و به زمین نمی‌رسد. اما خطر ‌UVC‌ برای پوست چیست؟
با اینکه این پرتو نسبت به دو اشعه ‌UVA‌ و‌ ‌UVB‌ درصد خیلی کمتری از نور خورشید را به خود اختصاص داده و معمولا عاملی برای آسیب‌های پوستی و سرطان شناخته نمی‌شود، اما در برخی ابزار مانند بعضی از تخت‌های سولاریوم، مشعل برشکاری، لامپ‌های جیوه‌ای و… یافت شده و بهتر است از پوست در برابر آن حفاظت شود.

آسیب‌های نور خورشید به پوست

پرتوهای فرابنفش نور خورشید در تمام طول روز می‌تابند و اثرات مخرب آن‌ها بسیارفراتر از چیزی است که می‌دانیم؛ جالب است بدانید این تاثیرات حتی تا ساعت‌ها بعد از غروب آفتاب هم ادامه دارند!
در ادامه آسیب‌های کلی نور خورشید به پوست را بررسی می‌کنیم:
نور خورشید باعث قرمزی و خارش پوست، آفتاب سوختگی، از دست رفتن رطوبت پوست و خشکی، تخریب ساختار کلاژن، لک‌های پوستی، سرطان پوست و… می‌شود.
برای جلوگیری و در امان ماندن از این آسیب‌ها، بهتر است همیشه قبل از قرار گرفتن در برابر نور خورشید از کرم مرطوب کننده و ضدآفتاب استفاده کنید و کلاه و عینک آفتابی به همراه داشته باشید.

آیا پرتوهای فرابنفش نور خورشید، فقط باعث آسیب به پوست می‌شوند؟

پرتوهای فرابنفش نور خورشید، همیشه تهدید بزرگی برای سلامت و زیبایی پوست بوده‌اند، اما علاوه بر پوست باعث وارد شدن صدماتی به چشم (مثل بیماری آب مروارید) و مو هم می‌شوند.

تاثیر پرتوهای نور خورشید بر روی مو:

یکی از شایع‌ترین مشکلاتی که نور خورشید می‌تواند برای موها ایجاد کند، از بین بردن رطوبت و در نتیجه خشکی موهاست و همین موضوع، منجر به ایجاد موخوره می‌شود. اما علاوه بر موخوره، نور خورشید مشکلاتی همانند رنگ پریدگی، کدری و تیرگی، شکننده شدن مو و حتی سوختن پوست سر را هم در پی دارد و به راحتی بافت موها را تخریب کرده و سلامت آن‌ها را از بین می‌برد.
برای به حداقل رساندن آسیب‌های پرتوهای خورشید به مو، لازم است تا حد ممکن موهای خود را در معرض آفتاب قرار ندهید تا رطوبت آن‌ها را حفظ شود و به هنگام قرار گرفتن در نور خورشید از کلاه آفتابی، روسری یا ضدآفتاب مخصوص مو استفاده کنید.

در کدام ساعات روز، پرتوهای فرابنفش با شدت کمتری می‌تابند؟

پرتوهای فرابنفش خورشید، از هنگامی که خورشید طلوع می‌کند تا ساعاتی پس از غروب خورشید می‌توانند باعث آسیب و تخریب سلول‌های پوست و مو شوند؛ اما اوج تابش آن‌ها، از ساعاتی پس از طلوع آفتاب شروع می‌شود و تا ساعاتی قبل از غروب آفتاب ادامه دارد.

کدام بازه‌های سنی، باید بیشتر از خود در مقابل آفتاب حفاظت کنند؟

شاید گاهی اوقات بخواهید در معرض نور خورشید قرار بگیرید و ویتامین ‌D‌ جذب کنید؛ اما به خاطر داشته باشید فرقی ندارد شما نوزاد، کودک، جوان و یا میانسال هستید چرا که پرتوهای فرابنفش با اینکه شما در چه بازه سنی قرار دارید کاری ندارند و می‌توانند آسیب‌های جبران ناپذیری برایتان داشته باشند. بنابراین، در هر سنی که هستید محافظت از پوست و موی شما در برابر آفتاب امری با ضرورت بسیار بالاست!

کلام آخر:

پرتوهای نور خورشید می‌توانند باعث ایجاد آسیب‌های زیادی برای پوست از جمله آفتاب سوختگی، از دست رفتن رطوبت و تخریب ساختار کلاژن، لک‌های پوستی، سرطان و… شوند؛ بنابراین لازم است برای داشتن پوستی سالم‌تر و جوان‌تر، تا حد ممکن از خودمان در برابر آن‌ها مراقبت کنیم.